-
1. مفهوم، مبانی و چارچوبهای حقوق ملت و آزادیهای مشروع در نظام جمهوری اسلامی ایران و مقایسه آن با سایر نظامهای حقوقی
-
2. سازکارها و الزامات تأمین و تضمین حقوق ملت و آزادیهای مشروع
-
3. دستاوردهای نظام جمهوری اسلامی ایران در زمینه حقوق ملت و آزادیهای مشروع
او درباره تفاوت رویکرد اسلامی و غربی نسبت به آزادی در سطوح فردی و اجتماعی توضیح داد: تفاوت میان رویکرد غربی و اسلامی بسیار گسترده است. رویکرد غربی بر جهانبینی سکولار و تجربه تمدن غربی استوار است؛ تمدنی که عملاً در تقابل با دین خود قرار گرفت. در مقابل، در رویکرد اسلامی، مفهوم «حق» تنها به حقوق مدنی یا سیاسی محدود نمیشود، بلکه همه این حقوق در چارچوب اسلام و وحی الهی تعریف و صورتبندی میشوند.
استاد دانشگاه بانکوک با اشاره به زمینه تاریخی شکلگیری حقوق بشر غربی افزود: مفهوم حقوق بشر و حقوق مدنی در غرب بر اساس تجربه تاریخی غرب و مسیحیت قرون وسطی شکل گرفت. هنگامی که تمدن غربی در دوره قرون وسطی با تمدن اسلامی روبهرو شد، از جهان اسلام عقل و عقلانیت را گرفت، اما حاکمیت خداوند را نپذیرفت. به همین دلیل، وقتی مفهوم حقوق بشر و حقوق مدنی به غرب منتقل شد، آن را به صورت مجموعهای از حقوق و نهادها بنا کردند، بدون آنکه به قدرت و حاکمیت خداوند ارجاع دهند. به گفته او، همین مفاهیم و نهادها ــ بهویژه در قالب حقوق بشر بینالملل و اسنادی مانند اعلامیه جهانی حقوق بشر سازمان ملل ــ در عمل به ابزار قدرتهای بزرگ تبدیل شدهاند: این مفاهیم و نهادها امروز بیش از آنکه در خدمت عدالت جهانی باشند، توسط قدرتهای غربی برای پیشبرد منافع خود، کنترل کشورهای ضعیفتر و غارت منابع کشورهای جهان سوم به کار گرفته میشوند. از این رو، بسیار مهم است که ما به سراغ جهانبینی اسلامی بیاییم؛ زیرا جوامع ما تجربه و تاریخ خاص خود را دارند و میتوانند حقوق و آزادی را در چارچوب سنت و ایمان خود معنا کنند.
دکتر الیاس در بخش دیگری از سخنانش، به پیوند آزادی عمومی و استقلال ملی از منظر اندیشه اسلامی و رهبری انقلاب اسلامی ایران پرداخت و گفت: این ایده که از سوی رهبر معظم انقلاب، امام خامنهای، مطرح شده که آزادی عمومی با استقلال ملی گره خورده است، ایدهای کاملاً منسجم و منطبق بر فطرت انسانی است. فطرت انسان ذاتاً سکولار نیست؛ سکولاریسم ویژگی خاص تمدن غربی است. اندیشه ایشان در چارچوب اسلامی ریشه دارد، بنابراین با طبیعت انسان و با ماهیت جامعه سازگار است؛ نه فقط در سطح فرد، بلکه در سطح جامعه بهطور کلی.
وی با انتقاد از ادعاهای غرب درباره دفاع از حقوق بشر و آزادی، و در عین حال رفتار عملی قدرتهای غربی، افزود: ایده حقوق بشر و حقوق مدنی در عمل به ابزار قدرتهای امپریالیستی، بهویژه ایالات متحده و متحدانش، تبدیل شده است. آنها نهتنها از این ایدهها، بلکه از نهادهای پیرامون آن برای کنترل کشورهای ضعیفتر، بهخصوص کشورهای جهان سوم، استفاده میکنند؛ از جمله برای غارت منابع این کشورها. این را بهویژه در فلسطین بهخوبی میتوان دید.
این استاد دانشگاه بانکوک با اشاره به جایگاه امام خمینی و جمهوری اسلامی ایران در مسئله آزادی و حقوق بشر، به تناقض عملکرد غرب در قبال آزادی بیان اشاره کرد و گفت: امروز وقتی درباره آزادی صحبت میکنیم، آنچه در شبکههای اجتماعی اروپا و حتی ایالات متحده میبینیم، چیز دیگری است. برای مثال، زمانی که مردم در انگلستان برای حمایت از فلسطین راهپیمایی میکنند، قوانین جدیدی وضع میشود تا این نوع اعتراضها را جرمانگاری و مجازات کند؛ در آمریکا نیز وضعیت مشابهی وجود دارد. او در مقابل، جمهوری اسلامی ایران را نمونهای متفاوت معرفی کرد: جمهوری اسلامی ایران کشوری است که نشان داده حقوق مردم خود را حفظ میکند؛ بهویژه در رویارویی اخیر با رژیم صهیونیستی. بسیار مهم است درک کنیم که امروز مفهوم «آزادی» در سطح جهانی تا حد زیادی به ابزاری برای حفاظت از منافع جهان امپریالیستی تبدیل شده است، در حالیکه ایران تلاش میکند آزادی را در معنای واقعی و مشروع آن حفظ کند.
وی اهمیت برگزاری همایشهای بینالمللی درباره آزادی و حقوق بشر را در همین چارچوب ارزیابی کرد و گفت: امروز مردم جهان بهتدریج درمییابند که مفاهیم حقوق بشر و حقوق مدنی ــ آنگونه که توسط قدرتهای غربی تبلیغ میشود ــ در عمل به ابزاری در خدمت منافع همان قدرتها تبدیل شده است. جمهوری اسلامی ایران بهترین نمونه و پیشگام مقاومت در برابر منافع امپریالیستی است. برگزاری چنین کنفرانسهایی ضروری است تا نشان داده شود آزادی واقعی و مشروع مردم در چارچوب جمهوری اسلامی و اندیشه اسلامی قابل تحقق است. این پیام باید بهصورت شفاف به جهان منتقل شود و باید بهروشنی به جهانیان تفهیم شود که جمهوری اسلامی در کنار مردم است و آزادی حقیقی مردم یعنی حق مقاومت در برابر ستم؛ همانگونه که جمهوری اسلامی در جنگ اخیر با رژیم صهیونیستی این موضوع را به جهانیان نشان داد.
این استاد تایلندی در ادامه به نقش جوانان و نسلهای آینده در تعمیق این فهم اشاره کرد و گفت: امروزه مردم و بهویژه جوانان بهشدت تحت تأثیر شبکههای اجتماعی هستند و از همین طریق با برداشتهای آلوده و تحریفشدهای از مفهوم آزادی مواجه میشوند. این همایش میتواند تأثیرگذار باشد و دوباره مفهوم «قدرت مردم» و «آزادی مشروع» را زنده کند؛ بهگونهای که جوانان دریابند از حق مشروعی برخوردارند تا در برابر ستم مقاومت کنند و به تحقق حقوق واقعی ملتها کمک نمایند؛ نه فقط در حوزه حقوق سیاسی و حقوق بشر، بلکه در عرصه مقاومت در برابر ظلم و سلطه.
او در توصیهای به جوانانی که میخواهند در جوامع خود و در عرصه جهانی تأثیرگذار باشند، نقش شبکههای اجتماعی را برجسته دانست و افزود: امروز میدان اصلی تأثیرگذاری، شبکههای اجتماعی است و جوانان بیش از دیگر نسلها با این فضا مأنوساند. آنها میتوانند از این بستر برای ترویج آزادی مشروع و قدرت واقعی مردم استفاده کنند. جنبش تحریم و بایکوت محصولات وابسته به صهیونیسم نمونهای است که از دل شبکههای اجتماعی شکل گرفته و میلیاردها دلار خسارت بر آنها تحمیل کرده است.