-
1. مفهوم، مبانی و چارچوبهای حقوق ملت و آزادیهای مشروع در نظام جمهوری اسلامی ایران و مقایسه آن با سایر نظامهای حقوقی
-
2. سازکارها و الزامات تأمین و تضمین حقوق ملت و آزادیهای مشروع
-
3. دستاوردهای نظام جمهوری اسلامی ایران در زمینه حقوق ملت و آزادیهای مشروع
شیخ سامر عثمان محمد، این مطلب را در گفتوگوی اختصاصی با بخش بینالملل دبیرخانه کنفرانس بینالمللی «حقوق ملت و آزادیهای مشروع در منظومه فکری حضرت آیتالله العظمی خامنهای» که قرار است 12 آذرماه سال جاری به همت پژوهشکده شورای نگهبان قانون اساسی در تهران برگزار شود، اعلام کرد.
وی درباره اهمیت همگرایی میان امت اسلامی از دیدگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران، گفت: حضرت آیتالله العظمی خامنهای با سعه صدر و دیدگاه روشنگرانهای که دارند، تأثیر و نقش زیادی در همگرایی میان امت اسلام داشتهاند ورویکرد ارزشمند ایشان در این زمینه ادامه نگاه نافد و رویکرد تقریبی امام خمینی (ره) در این زمینه است.
شیخ سامر عثمان محمد به راهبردهای مقام معظم رهبری برای تحکیم وحدت میان امت اسلام اشاره کرد و گفت: راهبرد حضرت آیتالله العظمی خامنهای در این زمینه مبتنی بر نصّ صریح قرآن و خط اصیل محمدی است و رویکرد ناب ایشان برگرفته از آیه نخست سوره حجرات «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تُقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیِ اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ: اى كسانى كه ايمان آوردهايد در برابر خدا و پيامبرش [در هيچ كارى] پيشى مجوييد و از خدا پروا بداريد كه خدا شنواى داناست» است.
این پژوهشگر نیجریهای در بخش دیگری از این گفتوگو به گامهای تحقق تمدن نوین اسلامی از دیدگاه حضرت آیتالله العظمی خامنهای اشاره کرد و گفت: مقام معظم رهبری، درک زمان، مکان و جامعهای که امت اسلامی در آن زندگی میکنند را سه گام اساسی برای تحقق تمدن نوین اسلامی میدانند، همانطور که از امام صادق (ع) روایت شده است: «العالم بزمانه لا تهجم علیه اللوابس: كسى كه زمان خود را بشناسد، آماج اشتباهات قرار نگيرد». بنابراین شناخت این سه مسئله (زمان، مکان و جامعه) امکان مقایسه میان گذشته و حال را بدون اشتباه فراهم میکند، و خداوند تبارک و تعالی درک این امور را برای رهبر معظم انقلاب آسان کرده است.
وی در ادامه به اهمیت مسئله همگرایی میان کشورهای اسلامی و منطقه در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و رویکرد مقام معظم رهبری در این زمینه اشاره کرد و گفت: رویکرد حضرت آیتالله العظمی خامنهای در این زمینه مبتنی بر حفظ منافع داخلی ایران و کشورهای اسلامی در برابر دشمنان و استکبار جهانی است و مقابله با نفوذ خارجی، تقویت قدرت منطقهای و..از مسائلی است که در این زمینه پیوسته مورد تأکید معظم له است.
شیخ سامر عثمان محمد در ادامه اهمیت وحدت میان شیعیان و اهل سنت برای مقابله با توطئههای دشمنان از دیدگاه حضرت آیتالله خامنهای را یادآور شد و گفت: شیعیان و اهل سنت بر این مسئله اتفاق نظر دارند که خداوند متعال یکی است و پیامبرشان محمد (ص) است و کتابشان قرآن و قبلهشان یکی است، اما پیروان این مذاهب در درک این امور هر کدام بر اساس مشرب و مذهب خود عمل میکنند که ممکن است اختلاف نظری در این زمینه به وجود بیاید.
وی گفت: حضرت امام خامنهای به اهل سنت و شیعیان بر این اساس نگاه میکنند که آنها اسلام واحد را تشکیل میدهند و هدف واحدی برای دشمنانشان هستند که در کمین آنها نشستهاند، زیرا دشمنان اسلام میان مسلمان شیعه و سنی تفاوتی قائل نیستند، بنابراین وظیفه پیروان مذاهب اسلامی در اینجا چنگ زدن به ریسمان الهی است، همانطور که خداوند متعال در آیه 103 سوره آل عمران میفرماید: «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا: وهمگى به ريسمان خدا چنگ زنيد و پراكنده نشويد» و همچنان که در آیه 105 همین سوره آمده است: «وَلَا تَکُونُوا کَالَّذِینَ تَفَرَّقُوا وَاخْتَلَفُوا مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْبَیِّنَاتُ وَأُولَئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ: و چون كسانى مباشيد كه پس از آنكه دلايل آشكار برايشان آمد پراكنده شدند و با هم اختلاف پيدا كردند و براى آنان عذابى سهمگين است».
وی در بخش دیگری از این گفتوگو به اقدامات عملی رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران برای تقویت تقریب میان پیروان مذاهب اسلامی اشاره کرد و گفت: تأسیس مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، حمایت از برپایی کنفرانسهای بینالمللی سالانه وحدت اسلامی در تهران با مشارکت گسترده علمای مذاهب مختلف، تأکید مستمر بر اهمیت تقریب میان مذاهب اسلامی به عنوان یک گام راهبردی مهم برای جهان اسلام، و سپس دعوت به وحدت و همبستگی میان مسلمانان برای مقابله با چالشهای مشترک و تقویت قدرت امت اسلام از جمله اقدامات عملی حضرت آیتالله خامنهای در این زمینه است.
این پژوهشگر مطالعات اسلامی نیجریه در پاسخ به پرسشی مبنی بر این که امام خامنهای چه نقش و جایگاهی برای علمای اهل سنت در مسیر تقریب مذاهب قائل هستند؟ گفت: ایشان جایگاه بسیار مهمی برای علمای اهل سنت در مسیر تقریب میان مذاهب قائل هستند و در یکی از دیدارهای خود میفرمایند: «اگر ما با یکدیگر باشیم و دلهای کشورهای اسلامی و ملتهای اسلامی - از سنی و شیعه و فرقههای مختلف تسنن و تشیع - نسبت به یکدیگر پاک باشد، سوء ظن و سوء نیت نسبت به یکدیگر نداشته باشند و به یکدیگر اهانت نکنند، عزت بزرگی برای اسلام حاصل خواهد شد». این سخن ارزشمند امام خامنهای نشاندهنده نقش و جایگاهی است که ایشان برای اهل سنت به طور عام و برای علمای آنها به طور خاص قائل هستند.
وی در ادامه به تأکیدات رهبر معظم انقلاب بر مقابله با افراطگرایی و غلو در میان پیروان مذاهب اسلامی اشاره کرد و گفت: حضرت آیتالله العظمی خامنهای با الگوگیری از منش انبیای الهی بر تمسک بر مسیر مستقیم حق، دوری از تندروی و افراطگرایی و مقابله با غلو و تجاوز از حدود الهی تأکید دارند و شاهد هستیم که ایشان پیوسته در سخنرانیها و اظهارات خود بر تکیه بر مسیر اعتدال و میانهروی تأکید میکنند.
شیخ سامر عثمان محمد در پایان این گفتوگو اظهار کرد: حضرت امام خامنهای در مسئله تقریب میان مذاهب علاوه بر بهرهمندی از معارف ناب قرآن، سیره نبوی و احادیث و روایات، از تجربیات تاریخی و فرهنگی نیز در این زمینه نیز بهره میبرند و با درک و فهم دقیق نظریه امام خمینی (ره) برای تحقق این هدف الهی که مبتنی بر اتحاد امت اسلام و دوری از اختلاف و تفرقه میان مسلمانان است، تلاشهای ارزشمندی انجام داده است و رویکرد ایشان در این زمینه برگرفته از آیه «وَلَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ تَفَرَّقُوا وَاخْتَلَفُوا مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْبَيِّنَاتُ وَأُولَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ» است.