دکتر گرامی پور: هنر و موسیقی باید کرامت انسانی را ارتقا دهند، نه اینکه به ابتذال و انحراف منجر شوند
دکتر گرامی پور: هنر و موسیقی باید کرامت انسانی را ارتقا دهند، نه اینکه به ابتذال و انحراف منجر شوند

در آغاز سخنان خود، دکتر گرامی‌پور با اشاره به اهمیت هنر و به ویژه موسیقی در زندگی انسان، تأکید کرد: «هنر، به ویژه موسیقی، نه تنها یک ابزار سرگرمی نیست، بلکه به عنوان یکی از مؤلفه‌های اصلی فرهنگ و تمدن، نقش بی‌بدیلی در شکل‌دهی به هویت فردی و جمعی انسان دارد.» وی افزود که از منظر حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای، موسیقی و هنر باید در مسیر تعالی انسان و جامعه قرار گیرد و ضمن رعایت چارچوب‌های اخلاقی و دینی، زمینه‌ساز رشد و کمال انسان‌ها باشد.

۱. جایگاه موسیقی در اندیشه اسلامی و رهبری

دکتر گرامی‌پور به نقل از بیانات رهبر معظم انقلاب، جایگاه موسیقی در فرهنگ اسلامی را مورد تأکید قرار داد و بیان کرد: موسیقی می‌تواند «سلاح نرم فرهنگی» باشد، اگر هدایت شود و در مسیر صحیح قرار گیرد. وی توضیح داد که موسیقی و هنر، قدرت نفوذ فوق‌العاده‌ای بر روح و روان انسان‌ها دارند و به همین دلیل، نمی‌توان نسبت به اثرات آن بی‌تفاوت بود. بر اساس سخنان ایشان، موسیقی می‌تواند هم به رشد معنوی و اخلاقی کمک کند و هم در صورت غفلت، زمینه‌ساز آسیب‌های فرهنگی و اخلاقی شود.

وی افزود: «در نگاه رهبری، موسیقی باید با اهداف فرهنگی، دینی و اخلاقی همسو باشد و از هرگونه ابزاری شدن برای سرگرمی صرف یا تأثیرات مخرب اجتماعی جلوگیری شود.» دکتر گرامی‌پور با اشاره به اهمیت مطالعه و پژوهش در حوزه موسیقی، خاطرنشان کرد که شناخت دقیق مبانی و تأثیرات موسیقی، پیش‌شرط تدوین سیاست‌های فرهنگی درست و هدایت هنر در مسیر مطلوب است.

۲. نسبت آزادی‌های مشروع با موسیقی

در ادامه، سخنران به بررسی نسبت موسیقی با آزادی‌های مشروع در چارچوب قانون و فرهنگ اسلامی پرداخت. وی توضیح داد که رهبر معظم انقلاب، همواره بر احترام به آزادی‌های مشروع هنرمندان و مخاطبان تأکید دارند، اما این آزادی‌ها باید در چارچوب اصول اخلاقی و فرهنگی محدود شوند. به گفته دکتر گرامی‌پور، این نگاه ریشه در «تعادل میان حقوق فردی و مصالح عمومی» دارد و بر این اساس، موسیقی آزادانه، اما هدایت‌شده و مسئولانه باید در جامعه جریان داشته باشد.

وی افزود: «حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همواره به این نکته توجه دارند که آزادی هنری به معنای رهاشدگی و بی‌قیدی نیست؛ بلکه هر گونه فعالیت هنری باید در راستای ارتقای فرهنگ، هویت و اخلاق جامعه حرکت کند.» دکتر گرامی‌پور تصریح کرد که این دیدگاه، نقطه تعادلی میان تحرکات فرهنگی و محدودیت‌های قانونی ایجاد می‌کند و از انحرافات و آسیب‌های اجتماعی پیشگیری می‌نماید.

۳. مبانی اعتقادی و کرامت انسانی

یکی از محورهای کلیدی سخنرانی، ارتباط موسیقی با مبانی اعتقادی و کرامت انسانی بود. دکتر گرامی‌پور بیان کرد که در منظومه فکری رهبری، هنر و موسیقی نه تنها جنبه زیباشناختی دارند، بلکه حامل پیام‌های اخلاقی و معنوی نیز هستند. وی خاطرنشان کرد: «هنر و موسیقی، باید کرامت انسانی را ارتقا دهند و در خدمت رشد اخلاقی، اجتماعی و معنوی انسان‌ها قرار گیرند.»

وی افزود که بیانات رهبر معظم انقلاب، همواره تأکید دارند که هرگونه اثر هنری، از جمله موسیقی، باید زمینه‌ساز تعالی روحی و فکری انسان باشد و از هرگونه محتوا یا فعالیتی که موجب انحراف اخلاقی، تحریک نفسانیات یا تخریب هویت جمعی شود، پرهیز کند. به گفته دکتر گرامی‌پور، این نگاه، نشان‌دهنده اهمیت توجه به ابعاد انسانی و اخلاقی هنر در سیاستگذاری فرهنگی است.

۴. آسیب‌شناسی موسیقی و هدایت فرهنگی

گرامی‌پور بخش مهمی از سخنان خود را به آسیب‌شناسی موسیقی و چالش‌های فرهنگی اختصاص داد. وی بیان کرد که موسیقی بدون نظارت و هدایت، می‌تواند به یک ابزار مخرب فرهنگی تبدیل شود و ارزش‌ها و اخلاقیات جامعه را تحت تأثیر قرار دهد. به نقل از سخنان رهبری، ایشان همواره نسبت به «آسیب‌های ناشی از موسیقی‌های مبتذل و غیرمسئولانه» هشدار داده‌اند و بر ضرورت آموزش، پژوهش و سیاستگذاری فرهنگی دقیق تأکید دارند.

وی توضیح داد که رهبر انقلاب، با نگاه کلان به مسئله هنر و موسیقی، بر این باورند که هدایت فرهنگی، وظیفه اصلی نهادهای فرهنگی و هنری است و بدون سیاستگذاری درست، هنر می‌تواند به جای رشد و تعالی، زمینه‌ساز مشکلات اجتماعی و اخلاقی شود. دکتر گرامی‌پور خاطرنشان کرد که این نگرش، به معنای محدود کردن هنر نیست، بلکه به معنای حمایت هدفمند و هدایت‌شده از آن است.

۵. نقش موسیقی در هویت‌سازی و تمدن‌سازی

یکی دیگر از محورهای سخنان گرامی‌پور، نقش موسیقی در هویت‌سازی و تمدن‌سازی بود. وی با اشاره به دیدگاه رهبر انقلاب بیان کرد که هنر، به ویژه موسیقی، می‌تواند در شکل‌دهی به هویت ملی و دینی انسان‌ها نقش مؤثری داشته باشد. وی افزود: «موسیقی اسلامی و ملی، نه تنها حافظ ارزش‌ها و سنت‌ها است، بلکه به عنوان ابزاری برای انتقال پیام‌های فرهنگی و تمدنی، اهمیت راهبردی دارد.»

وی توضیح داد که رهبر معظم انقلاب، موسیقی را یکی از عناصر نرم‌افزاری هویت و فرهنگ می‌دانند و همواره تأکید داشته‌اند که موسیقی باید در خدمت ارتقای هویت فردی و جمعی، تقویت روحیه ملی و انسجام فرهنگی باشد. دکتر گرامی‌پور خاطرنشان کرد: «این نگاه، اهمیت هنر و موسیقی را فراتر از سرگرمی و لذت بردن می‌برد و آن را به یک ابزار راهبردی در حوزه فرهنگ و تمدن تبدیل می‌کند.»

۶. وظایف نهادهای فرهنگی و دولتی

در ادامه، سخنران به وظایف نهادهای فرهنگی و دولتی در حمایت و هدایت موسیقی پرداخت. وی بیان کرد که رهبر انقلاب، همواره بر نقش دولت و سازمان‌های فرهنگی در ایجاد فضای مناسب برای رشد هنر تأکید دارند. دکتر گرامی‌پور افزود: «ایجاد بستر مناسب برای تولید موسیقی سالم و هدایت شده، حمایت از هنرمندان متعهد و پژوهش در زمینه تأثیرات فرهنگی موسیقی، از جمله وظایف کلیدی نهادهای فرهنگی است.»

وی تأکید کرد که این حمایت نباید به معنای تحمیل دیدگاه خاصی باشد، بلکه باید زمینه‌ای فراهم آورد تا هنرمندان بتوانند با آزادی مشروع، آثار خلاقانه و اخلاقی تولید کنند و در عین حال، از آسیب‌های احتمالی فرهنگی و اجتماعی جلوگیری شود. دکتر گرامی‌پور افزود: «سیاستگذاری فرهنگی، باید همزمان با توجه به آزادی‌های مشروع و رعایت ارزش‌های دینی و اخلاقی، مسیر رشد و هدایت هنر را تضمین کند.»

۷. اهمیت پژوهش و آموزش در حوزه موسیقی

یکی از نکات برجسته سخنرانی، اهمیت پژوهش و آموزش در حوزه موسیقی بود. دکتر گرامی‌پور بیان کرد که رهبر معظم انقلاب، بارها بر ضرورت پژوهش و تربیت هنرمندان آگاه و مسئول تأکید کرده‌اند. وی افزود: «بدون آموزش و پژوهش مستمر، امکان هدایت فرهنگی موسیقی وجود ندارد و آثار هنری ممکن است از مسیر اخلاقی و فرهنگی دور شوند.»

وی تصریح کرد که آموزش موسیقی باید همراه با پرورش اخلاقی و دینی هنرمندان باشد و نهادهای آموزشی و پژوهشی، وظیفه دارند تا نسل‌های جدید هنرمندان را با مبانی اخلاقی، فرهنگی و هنری آشنا کنند. دکتر گرامی‌پور خاطرنشان کرد که این موضوع، هم برای رشد فردی هنرمندان و هم برای ارتقای سطح فرهنگی جامعه اهمیت حیاتی دارد.

در پایان سخنان خود، دکتر گرامی‌پور به جمع‌بندی دیدگاه‌های رهبر معظم انقلاب پرداخت و تأکید کرد که موسیقی و هنر، اگر به درستی هدایت شوند، می‌توانند نقش تعیین‌کننده‌ای در ارتقای فرهنگ، هویت و تمدن اسلامی داشته باشند. وی افزود: «رهبر انقلاب، موسیقی را یک ابزار فرهنگی استراتژیک می‌دانند و همواره بر ضرورت حفظ کرامت انسانی، رعایت آزادی‌های مشروع و هدایت فرهنگی در این حوزه تأکید داشته‌اند.»

وی همچنین تصریح کرد که مسئولیت نهادهای فرهنگی و هنری، تنها محدود به حمایت از هنرمندان نیست، بلکه شامل هدایت دقیق و علمی موسیقی در مسیر رشد جامعه و ارتقای هویت ملی و دینی نیز می‌شود. دکتر گرامی‌پور با اشاره به اهمیت پژوهش، آموزش و سیاستگذاری هوشمندانه، سخنان خود را اینگونه جمع‌بندی کرد: «هنر و موسیقی، اگر با اهداف فرهنگی، اخلاقی و دینی همسو باشند، می‌توانند به یک نیروی سازنده و هویت‌ساز برای جامعه تبدیل شوند و نقش کلیدی در تمدن‌سازی ایفا کنند.»


چهارشنبه 09 مهر 1404 (18 ساعت قبل )
همایش ملی حقوق ملت و آزادی‌های مشروع در منظومه فکری حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای(مدظله‌العالی)
با هدف 1- بازخوانی اندیشه‌ و سیره‌ حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مدظله‌العالی) در حوزه‌ حقوق ملت و آزادی‌های مشروع 2- ترسیم نظام مطلوب حقوق ملت و آزادی‌های مشروع مبتنی بر اندیشه حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای(مدظله‌العالی) 3- تضمین و صیانت از حقوق ملت و آزادی های مشروع و چگونگی ارتقاء آن بر اساس آراء و اندیشه‌های حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای(مدظله‌العالی) برگزار می‌شود.
مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی
پژوهشکده شورای نگهبان