به گزارش دبیرخانه همایش، پیش نشست همایش حقوق ملت و آزادی‌های مشروع در منظومه فکری حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای(مدظله‌العالی) با موضوع چارچوب‌ها و ارزش‌های حاکم بر آزادی‌های مشروع در منظومه فکری حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای(مدظله العالی) در دانشگاه به همت  پژوهشکده شورای نگهبان با همکاری دانشگاه سمنان با حضور سید عباس ابراهیمی عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان، رحمان سعادت عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان، خسرو مومنی عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان، حجت‌الاسلام محمدجواد سعدی عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان، علی اسماعیلی ایولی عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان، مهدی بشارت عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان، محمود ابراهیمی ورکیانی عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان برگزار شد.

مهدی بشارت عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان در ابتدای این نشست، با اشاره به اینکه آزادی یکی از مفاهیم محوری در اندیشه مدرن است، گفت: در منابع سنتی و کلاسیک ما چندان با واژه «آزادی» مواجه نیستیم و بیشتر بحث «اختیار» مطرح بوده است. وی افزود: آزادی مفهومی است که در دوران مدرن مورد توجه قرار گرفته و به مرور به محوریت رسیده است.

وی با بیان اینکه مفهوم آزادی در چند سده اخیر توسط اندیشمندان مختلف مورد بررسی قرار گرفته است، گفت: در جریان انقلاب اسلامی ایران نیز این مفهوم اهمیت بسیاری پیدا کرد، به‌طوری‌که یکی از شعارهای اصلی مردم «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» بود. وی افزود: البته این اهمیت از حوالی انقلاب مشروطه آغاز شد، جایی که واژه آزادی وارد فضای سیاسی و اجتماعی ایران شد و به‌تدریج جای خود را باز کرد.

بشارت با تأکید بر اینکه پس از انقلاب اسلامی، جریان‌های مختلف سیاسی در تلاش برای مفهوم‌سازی شعار آزادی بودند، گفت: اندیشمندان گوناگون با توجه به جهان‌بینی و ایدئولوژی خود، تلاش کردند تا تفسیر خاص خود را از آزادی ارائه دهند. وی افزود: این تلاش‌ها به بروز تفاوت‌های مفهومی در نگاه به آزادی منجر شده است.

وی با اشاره به دیدگاه آیزایا برلین درباره آزادی، گفت: برلین در کتاب «چهار مقاله درباره آزادی» به وجود بیش از ۲۰۰ تعریف مختلف از آزادی اشاره می‌کند و این نشان می‌دهد که در علوم انسانی نمی‌توان به یک تعریف استاندارد از مفاهیم بسنده کرد. وی افزود: همین تنوع در تعاریف، در خصوص مفهوم آزادی نیز وجود دارد و باید آن را در بسترهای مختلف فرهنگی، دینی و فلسفی تحلیل کرد.

این استاد دانشگاه با اشاره به دیدگاه مقام معظم رهبری به‌عنوان یک اندیشمند و رهبر دارای تجربه اجرایی درباره آزادی، گفت: رهبری در بیانات خود تأکید دارند که آزادی به‌معنای بی‌بندوباری، خودکامگی، فساد و گمراهی نیست. وی افزود: در نگاه ایشان، آزادی یک مقوله اسلامی است که باید با نگاه اسلامی به آن اندیشید و نتایجش را نیز در چارچوب دین تحلیل کرد.

بشارت تصریح کرد: در این نگاه، آزادی از بزرگ‌ترین نعمت‌های الهی است، اما نباید بد معنا شود. وی افزود: یکی از تفاوت‌های اساسی تفکر اسلامی با تفکر غربی درباره آزادی در این است که در اسلام، آزادی ریشه الهی دارد، در حالی که در تفکر غربی، آزادی اغلب با مفاهیمی چون انسان‌محوری (اومانیسم) گره خورده است.

وی با بیان اینکه آزادی در نگاه مقام معظم رهبری، از توحید و عبودیت نشأت می‌گیرد، گفت: توحید یعنی رهایی از هر قید و بندی جز بندگی خدا؛ یعنی حتی از نفس خود نیز باید آزاد بود. وی افزود: انسانی که بنده نفس خود باشد، اساساً آزاد نیست و توحید به معنای آزادی حقیقی است.

این استاد دانشگاه در ادامه با اشاره به این نکته که همه مکاتب فکری اصل آزادی را پذیرفته‌اند، گفت: اختلاف دیدگاه‌ها در حوزه آزادی، مربوط به حدود آزادی است، نه اصل آن. وی افزود: هیچ مکتبی وجود ندارد که به‌طور مطلق منکر آزادی باشد، اما این‌که تا چه حد و در چه زمینه‌ای آزادی پذیرفته است، محل اختلاف است.

بشارت گفت: در اسلام، آزادی بدون در نظر گرفتن حدود و مسئولیت‌ها پذیرفته نیست و اساساً در این نگاه، انسان‌ها آزادند چون مکلف‌اند. وی افزود: اگر تکلیف وجود نداشت، نیازی هم به آزادی نبود و این یکی از تفاوت‌های بنیادین اسلام با لیبرالیسم است.

وی با اشاره به اینکه حتی درباره پوشش نیز هیچ جامعه‌ای به آزادی مطلق قائل نیست، گفت: همه جوامع، حتی سکولارترین آن‌ها نیز برای پوشش حدی قائل هستند. وی افزود: این حدود نیز برآمده از همان منبع و چارچوبی است که جامعه به آن باور دارد؛ چه ایدئولوژی دینی باشد و چه جهان‌بینی لیبرالی.

اسماعیلی ایولی: در نگاه مقام معظم رهبری، آزادی باید با عقلانیت، اخلاق و عدالت همراه باشد

علی اسماعیلی ایولی، عضو هیأت علمی دانشگاه سمنان، در ادامه این نشست با اشاره به جایگاه عقل در اندیشه دینی گفت: مقام معظم رهبری، عنصر عقل را از ارکان مهم در اجتهاد دینی می‌دانند و بر خلاف جریان‌هایی همچون اشاعره، حنابله و اهل حدیث که عقل را جدی نمی‌گیرند، در نگاه شیعه عقل جایگاهی محوری دارد.

وی افزود: در سنت عقل‌گرای شیعه، به‌ویژه نزد فقیهان و اصولیان، عقل به عنوان پایه‌ای برای اجتهاد، اخلاق و حتی آزادی‌های مشروع شناخته می‌شود. هرچند در برهه‌هایی از تاریخ، مانند دوران غلبه اخباری‌گری، توجه به عقل کمرنگ شد، اما در مجموع، عقلانیت در فقه شیعی غالب بوده است.

اسماعیلی ایولی با اشاره به جایگاه عقل در منابع شیعی تصریح کرد: در منابع حدیثی ما مانند کتاب «اصول کافی» بابی مستقل درباره عقل وجود دارد و بزرگان شیعه نیز همواره بر این عنصر تأکید کرده‌اند.

وی تأکید کرد: اجتهاد دینی بدون عقل معنا ندارد و در دانشگاه‌هایی مانند دانشگاه مدینه، این اصل به رسمیت شناخته شده است.

وی با بیان اینکه آزادی مفهومی صرفاً سیاسی یا حقوقی نیست، بلکه ریشه در اخلاق، دین و عقلانیت دارد، گفت: در همه مکاتب اخلاقی، از اسلام گرفته تا مکاتب غربی و حتی مارکسیستی، آزادی و مسئولیت اخلاقی به هم گره خورده‌اند. اگر انسان مجبور، مکرَه یا مضطر باشد، مسئولیت اخلاقی از او ساقط است؛ بنابراین اختیار و آزادی، پیش‌فرض هر بحث اخلاقی است.

عضو هیأت علمی دانشگاه سمنان ادامه داد: در نگاه مقام معظم رهبری، اسلام نه‌تنها با آزادی مخالف نیست، بلکه آزادی را عامل رشد و تعالی انسان می‌داند. ایشان بر این باورند که آزادی باید در چارچوب اخلاق، عقلانیت، اعتقادات دینی و مسئولیت اجتماعی باشد.

اسماعیلی ایولی تأکید کرد: آزادی در اسلام با بی‌بندوباری و بی‌قیدی تفاوت دارد. در تاریخ، حتی کلیسای کاتولیک گاه با اصل آزادی مخالفت داشته، اما اسلام عقلانی و فقه شیعه چنین نگاهی ندارد. البته برخی جریان‌های افراطی مانند وهابی‌ها، خوارج یا طالبان، نگاهشان به آزادی محدود و تحریف‌شده است.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه آزادی یکی از پایه‌های حقوق ملت است، اظهار داشت: در اندیشه رهبری، آزادی مشروع باید مورد حمایت قرار گیرد و اگر در تعارض میان آزادی مردم و ساختارهای قدرت اختلافی رخ دهد، نهادهایی مانند قوه قضاییه باید به نفع حقوق ملت وارد شوند.

وی اضافه کرد: فقه حکومتی در اندیشه مقام معظم رهبری، ناظر به پیوند میان فقه، اخلاق و آزادی است. ایشان از فقهایی هستند که به اخلاق، کرامت انسان، وحدت مذاهب، احترام به سایر ادیان و رعایت حقوق متقابل توجه ویژه دارند.

اسماعیلی ایولی در پایان خاطرنشان کرد: اخلاق اجتماعی، اخلاق کاری، اخلاق حرفه‌ای و حتی اخلاق زیست‌محیطی از جمله حوزه‌هایی است که مقام معظم رهبری بر آن‌ها تأکید دارند. این اخلاق‌محوری برخاسته از سنت ایرانی-اسلامی است، نه تقلیدی از غرب، و باید در چارچوب عقلانیت دینی و قانون، حقوق طبیعت و جامعه رعایت شود.

حجت‌الاسلام سعدی: آزادی در منظومه فکری رهبر انقلاب ذیل عدالت و در کنار ایمان و معنویت معنا پیدا می‌کند

حجت‌الاسلام محمدجواد سعدی، عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان، در این نشست با اشاره به نسبت آزادی و عدالت از دیدگاه مقام معظم رهبری گفت: عدالت و آزادی دو عنوان کلیدی برای رشد جامعه‌اند و بلکه برای تعریف و تبیین انسانیت؛ اگر این دو را از بشر برداریم، جامعه بشری از مفهوم بشریت خارج می‌شود.

وی افزود: عدالت و آزادی عناصر اصلی برای تعریف جامعه انسانی هستند، اما طبق فرمایش مقام معظم رهبری، تنها این دو کافی نیستند و ایمان و معنویت نیز باید در کنار آن‌ها قرار بگیرند؛ چرا که این مؤلفه‌ها از خواسته‌ها و شاخصه‌های ذاتی انسانیت‌اند.

عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان با اشاره به انتقادات مقام معظم رهبری از تفکر لیبرالی گفت: نقطه‌ضعف جهان امروز به‌ویژه نظام‌های لیبرالیستی آن است که شاخص‌های کمال انسانی را کنار گذاشته‌اند و فقط به «آزادی» به‌عنوان یک شاخص تک‌بعدی پرداخته‌اند، در حالی که آزادی هرچند لازم است، اما آن‌قدر سیال و قابل تفسیر است که حتی دیکتاتورترین حکومت‌ها نیز با شعار آزادی بر سر کار می‌آیند.

وی اظهار داشت: رهبر انقلاب در چندین سخنرانی، بسیار دقیق و عمیق به موضوع آزادی پرداخته‌اند و تأکید کرده‌اند که «آزادی» اگر بدون اخلاق، منطق و معنویت باشد، خود تبدیل به انحراف و انارشی می‌شود.

حجت‌الاسلام سعدی با قرائت بخشی از بیانات مقام معظم رهبری تصریح کرد: ایشان فرموده‌اند «آن روز که سهم آزادی، سهم اخلاق و سهم منطق همه در کنار یکدیگر ادا شود، آغاز روند خلاقیت علمی و تفکر بالنده دینی در جامعه است.»

وی ادامه داد: رهبر انقلاب تصریح کرده‌اند که آزادی‌خواهی باید همراه با رعایت ادب و شیوه بهره‌گیری از آزادی باشد؛ اگر این آداب رعایت نشود، آزادی به درگیری، بی‌نظمی، و حتی جسارت‌های اخلاقی تبدیل می‌شود.

وی با بیان اینکه ضدیت با نظم و جهت‌گیری آنارشیستی، شایسته محیط‌های دانشگاهی نیست، گفت: آزادی تا جایی مطلوب است که مخل به ارزش‌های دینی، مصالح اجتماعی و حقوق دیگران نباشد.

سعدی با تأکید بر اینکه عدالت مطلقاً مطلوب است ولی آزادی مطلق مطلوب نیست، گفت: آزادی مطلق به ضد خودش تبدیل می‌شود؛ به هرج و مرج و دیکتاتوری منتهی می‌گردد. بنابراین باید آزادی را در ذیل عدالت تعریف کنیم تا به فساد و انحراف کشیده نشود.

وی با اشاره به وضعیت آزادی در جوامع غربی تصریح کرد: در ظاهر شعار آزادی می‌دهند، اما در عمل، با سرکوب شدید آزادی اندیشه، بیان و قلم مواجه هستیم. امروز حتی در دانشگاه‌های آمریکا و اروپا نیز فضای خفقان برقرار است.

عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان افزود: آزادی در نگاه اسلام از صدر آن با مفاهیمی مانند «لا إِكْراهَ فِي الدِّينِ» گره خورده و در ۱۴۰۰ سال پیش مطرح شده است، در حالی که غرب تازه از رنسانس به این مفاهیم پرداخته است و هنوز هم نتوانسته آزادی واقعی را در عمل پیاده کند.

وی با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری ادامه داد: از اهداف مورد تأکید رهبر انقلاب، «آبادی، آزادی، عدالت اجتماعی، ایمان، رشد علمی و فناوری» است. ایشان می‌فرمایند عدالت اجتماعی باید در همه ابعاد، از قانون‌گذاری تا اجرا و اقتصاد نمود داشته باشد و همه مسئولان نظام باید به دنبال اجرای آن باشند.

سعدی در پایان گفت: عدالت اجتماعی از نگاه اسلام هیچ قید و بندی ندارد، اما آزادی پر از قیود و حدود است؛ قیودی چون ایمان، معنویت، رشد و کمال انسانی. برخلاف غرب که آزادی را به بی‌حد و مرزترین شکل ممکن ترویج می‌دهد و آن را تا مرز ولنگاری و هرزگی پیش می‌برد، در اسلام، آزادی هدفمند، عقلانی و متصل به اخلاق است.

سعادت: مقام معظم رهبری همواره بر آزادی اقتصادی و نقش‌آفرینی بازار تأکید داشته‌اند

رحمان سعادت، عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان نیز در این نشستی با اشاره به اندیشه‌های مقام معظم رهبری در حوزه آزادی اقتصادی گفت: سخنانم را در دو بخش ارائه می‌کنم؛ بخش نخست مربوط به دوران ریاست‌جمهوری مقام معظم رهبری در سال‌های جنگ تحمیلی است، و بخش دوم نگاهی دارد به دوران پس از آن، به‌ویژه پس از پذیرش مسئولیت رهبری نظام.

وی افزود: در ابتدای انقلاب، تغییراتی در حوزه سیاسی شکل گرفت و مباحث متعددی درباره نوع حکومت در جریان بود؛ برخی بر حکومت اسلامی تأکید داشتند، برخی دیگر بر نظام دموکراتیک، اما نهایتاً جمهوری اسلامی به‌عنوان مدل مطلوب انتخاب شد.

عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان با اشاره به فضای اقتصادی آن دوره تصریح کرد: در دهه شصت، دو رویکرد غالب اقتصادی در کشور وجود داشت؛ جریان چپ با رویکردی متمرکز، معتقد بود که دولت باید در تمامی ارکان اقتصادی، اعم از صنعت، کشاورزی، بازار و توزیع نقش‌آفرین باشد. افرادی مانند آقای نبوی و دکتر احمد توکلی از جمله چهره‌های شاخص این جریان به‌شمار می‌رفتند.

سعادت ادامه داد: در مقابل، جریان راست اقتصادی که عمدتاً وابسته به بازار و فعالان اقتصادی مستقل بود، معتقد بود که مداخله دولت موجب آسیب به اقتصاد می‌شود. مقام معظم رهبری در دوره نمایندگی مجلس و نیز دوران ریاست‌جمهوری خود از این دیدگاه حمایت می‌کردند و بر ضرورت آزادی اقتصادی و نقش‌آفرینی بازار تأکید داشتند.

وی بیان کرد: دیدگاه ایشان این بود که رشد و توسعه تنها در سایه آزادی اقتصادی ممکن است. همان‌طور که نظریه‌های اقتصادی غربی نیز نشان می‌دهند، نوآوری و خلاقیت در بستر بازار آزاد شکل می‌گیرد و منجر به پیشرفت اقتصادی می‌شود.

این استاد دانشگاه گفت: با وجود این دیدگاه‌ها، در دوران جنگ، کشور با مشکلات متعددی مواجه بود؛ از جمله کمبود کالاهای اساسی و توقف رشد اقتصادی. بسیاری از کارخانه‌ها دچار رکود شدند. با این حال، مقام معظم رهبری بر نقش بازار و کاهش تصدی‌گری دولت تأکید داشتند. آیت‌الله هاشمی رفسنجانی نیز، چه در دوران ریاست‌جمهوری و چه پیش از آن، از طرفداران جدی اقتصاد آزاد بودند.

سعادت خاطرنشان کرد: در دهه ۷۰، همگرایی نظری میان مدیران کشور مشهود بود. روند خصوصی‌سازی آغاز شد، بسیاری از صنایع به بخش خصوصی واگذار گردید، و زیرساخت‌هایی همچون بورس گسترش یافت. همچنین تعداد دانشگاه‌ها افزایش یافت و فضای اقتصادی کشور بهبود یافت.

وی ادامه داد: پس از سال ۱۳۸۰، نوع نگاه به اقتصاد و روابط بین‌الملل تغییر کرد. گرچه برنامه‌ای بلندمدت مانند سند توسعه ۱۴۴۰ ترسیم شده بود، اما به دلایل گوناگون، از جمله تحریم‌های ظالمانه، این اهداف به‌طور کامل محقق نشد.

عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان افزود: در این دوران، مقام معظم رهبری با ابلاغ سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی، بار دیگر بر ضرورت کاهش نقش دولت در اقتصاد و تقویت بخش خصوصی و تعاونی تأکید کردند. ایشان معتقد بودند که اصل ۴۴ به‌درستی اجرا نشده و نیازمند بازنگری در اجراست.

سعادت گفت: از سال ۱۳۸۷ به بعد، تقریباً تمامی نام‌گذاری‌های سال از سوی مقام معظم رهبری در جهت حمایت از تولید، بخش خصوصی و رونق اقتصادی بوده است. این روند نشان می‌دهد که تأکید معظم‌له بر آزادی اقتصادی و توسعه بخش خصوصی، سیاستی مستمر و هدفمند بوده است.

وی در پایان اظهار امیدواری کرد: امید است در دهه آینده، با رفع موانع داخلی و خارجی، سیاست‌های اقتصادی مبتنی بر آزادی و عدالت، که مورد نظر مقام معظم رهبری است، به شکل کامل‌تری محقق شود.

مؤمنی: مقام معظم رهبری بر تعادل هوشمندانه میان امنیت و آزادی تأکید دارند

خسرو مؤمنی، عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان، همچنین در ادامه نشست با اشاره به امنیت و آزادی در اندیشه مقام معظم رهبری گفت: بحث بنده ناظر بر نسبت میان امنیت و آزادی در اندیشه مقام معظم رهبری است. اگرچه تاکنون در این نشست به جنبه‌های گوناگون آزادی پرداخته شده، اما من تلاش دارم موضوع را بیشتر از زاویه امنیت و نسبت آن با آزادی بررسی کنم.

وی افزود: از زمان شکل‌گیری دولت–ملت‌ها، همواره توسعه اجتماعی و سیاسی یکی از دغدغه‌های اصلی کشورها بوده و در این میان، نسبت امنیت و آزادی به یکی از مباحث مهم و روز تبدیل شده است. این مسئله در جوامع شرقی، اسلامی و از جمله در نظام جمهوری اسلامی ایران نیز همواره مورد توجه بوده است.

مؤمنی تصریح کرد: در برخی دیدگاه‌ها، امنیت و آزادی در تعارض با یکدیگر دیده می‌شوند، اما در اندیشه مقام معظم رهبری، این دو مقوله مکمل یکدیگرند. ایشان نه‌تنها یک رهبر سیاسی، بلکه یک نظریه‌پرداز و صاحب‌نظر در حوزه حکمرانی هستند و می‌توان از دیدگاه‌های ایشان برای نظام‌سازی بهره گرفت.

وی ادامه داد: از منظر معرفتی نیز، امنیت و ایمان با یکدیگر پیوند دارند. چنان‌که راغب اصفهانی ایمان را «باور همراه با عمل» می‌داند که برای انسان امنیت درونی به همراه می‌آورد. این امنیت، هم در مقام ذهنی به معنای فقدان ترس است و هم در مقام عینی، به معنای فقدان تهدید نسبت به ارزش‌های جامعه.

وی با اشاره به تأکید قرآن بر مقوله امنیت گفت: در داستان حضرت ابراهیم (ع)، خداوند سرزمین مکه را «بلد آمِن» نامیده و آن را نمونه‌ای از امنیت آرمانی معرفی کرده است. همچنین، در قرآن و روایات، امنیت پیش‌شرط تحقق عدالت، توسعه، و آرامش در جامعه معرفی شده است.

مؤمنی اضافه کرد: حضرت امیرالمؤمنین (ع) نیز امنیت را فلسفه شکل‌گیری حکومت دانسته‌اند و در روایتی از امام صادق (ع) پنج نیاز اساسی برای زندگی انسان برشمرده شده که دومین آن امنیت است. این اهمیت بالای امنیت نشان‌دهنده جایگاه بنیادین آن در زندگی فردی و اجتماعی است.

وی اظهار داشت: در نگاه مقام معظم رهبری، امنیت و آزادی در هم‌تنیدگی معناداری دارند. یکی از ارکان اساسی انقلاب اسلامی، آزادی بود، اما این آزادی در چارچوب امنیت و مسئولیت تعریف می‌شود. امنیت داخلی، به‌ویژه در مقابل تهدیدات گسترده منطقه‌ای، نقش کلیدی در حفظ نظام دارد.

وی ادامه داد: رهبر معظم انقلاب بر مردمی‌سازی امنیت تأکید دارند؛ یعنی مردم باید خود را در تولید و حفظ امنیت شریک بدانند. البته قوای نظامی، سیاسی و فرهنگی نیز نقش زیرساختی مهمی در این فرآیند دارند.

مؤمنی با اشاره به ابعاد مختلف امنیت در اندیشه رهبری گفت: امنیت در این اندیشه صرفاً فیزیکی یا نظامی نیست، بلکه شامل امنیت اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی نیز می‌شود. این امنیت مقدمه رشد فرد، خانواده و جامعه است.

وی افزود: آزادی نیز در این نظام فکری مشروط و مسئولانه است. آزادی در بیان، انتخاب، و مطالبه‌گری باید همراه با حفظ نظم عمومی و ارزش‌های دینی باشد. بنابراین، آزادی نباید بهانه‌ای برای ضربه زدن به امنیت ملی باشد، همان‌گونه که امنیت نیز نباید بهانه‌ای برای سرکوب آزادی مشروع باشد.

مؤمنی در پایان خاطرنشان کرد: توصیه مؤکد مقام معظم رهبری، حرکت هوشمندانه و متعادل میان امنیت و آزادی است. در نظام حکمرانی نیز لازم است در سیاست‌گذاری، قانون‌گذاری و عملکرد نهادهای امنیتی، این دو مقوله در تعادلی منطقی و پایدار دنبال شوند.

اسماعیلی ایولی: رهبری تاکید دارند که آزادی نباید به ابزاری برای گمراه‌سازی مردم تبدیل شود

علی اسماعیلی ایولی، عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان، در این نشست گفت: پژوهش و همچنین برگزاری همایش‌ها باید نیازمحور باشند. ما باید ببینیم نیازهای واقعی جامعه چیست و متناسب با آن حرکت کنیم. امروز نیاز جامعه ما در حوزه‌هایی مانند جایگاه ولایت فقیه، امنیت ملی و حدود آزادی‌هاست که نباید از آن غفلت شود.

وی افزود: پس از رحلت حضرت امام (ره)، برخی افراد و جریان‌ها—even در رده‌های بالای نظام—کوشیدند جایگاه ولی فقیه را در جامعه تضعیف کنند. این تلاش‌ها در مقاطع مختلف تاریخی نتایج تلخی به دنبال داشت؛ از جمله در فتنه ۸۸ که یکی از ریشه‌های آن نادیده گرفتن نقش و جایگاه ولی فقیه در قانون اساسی، به‌ویژه اصل ۵۷ بود.

اسماعیلی ادامه داد: نمونه‌هایی مانند ماجرای برجام، خانه‌نشینی رئیس‌جمهور وقت و همچنین اعتراضات سال‌های ۹۶ و ۹۸ همگی بیانگر آن است که هرگاه جایگاه ولی فقیه تضعیف شده، آسیب‌های جدی به کشور وارد آمده است. در موضوع برجام، با وجود ۹ شرطی که مقام معظم رهبری تعیین کردند، این شروط رعایت نشد و در نهایت همان‌طور که معظم‌له فرمودند، «برجام خسارت محض» شد.

وی تصریح کرد: همایش‌ها نباید صرفاً برای ارائه مقالات و سخنرانی باشد، بلکه باید به ارائه راهکارهایی برای ارتقاء جایگاه قانونی و راهبردی ولی فقیه منتهی شود. اصل ۵۷ قانون اساسی جایگاه ولی فقیه را به‌روشنی ترسیم کرده و ما باید به آن بازگردیم.

این عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان خاطرنشان کرد: در نگاه مقام معظم رهبری، آزادی دارای حدود مشخصی است. این حدود سه‌گانه را می‌توان این‌گونه برشمرد: اول، امنیت؛ آزادی تا جایی مشروع است که امنیت عمومی را مخدوش نکند. دوم، عدالت؛ آزادی تا جایی قابل قبول است که منجر به ظلم نشود. سوم، و مهم‌تر از همه، اضلال و گمراهی دیگران؛ که در نگاه توحیدی مقام معظم رهبری، آزادی نباید ابزار گمراه‌سازی مردم و دور کردن آنان از مسیر کمال باشد.

وی در پایان تأکید کرد: شناخت حدود آزادی نیازمند درک عمیق جهان‌بینی توحیدی است، و تنها از این مسیر است که می‌توان به توازن درست میان آزادی، امنیت و عدالت در نظام اسلامی دست یافت.